2006-2010
Klimatologische overzichten van 2006 tot 2010
Na de recordjaren 2006 en 2007, werd het jaar 2008 ook gekenmerkt door een belangrijk hoge temperatuur te Ukkel in vergelijking met de gemiddelde temperatuur waargenomen tussen 1901 en 2000. Dit jaar bereikte de gemiddelde temperatuur 10,9 °C, hetzij 1,2°C boven de normale waarde van de 20ste eeuw. Een dergelijke afwijking wordt als “zéér abnormaal” geklasseerd (zie tabel 1 voor de abnormaliteitgraden). Het is opmerkelijk vast te stellen dat eveneens in 2008, er geen enkele “winterse dag” was, wat een zéér uitzonderlijke situatie was. Dit wil zeggen dat er geen enkele dag was waarbij de maximumtemperatuur niet boven 0°C uitkwam.
Anderzijds bedraagt het gemiddelde van de temperaturen gemeten te Ukkel van de laatste 20 jaar, dit wil zeggen sinds de relatief brutale opwarming waargenomen in de jaren 1980 10,8°C: de gemiddelde temperatuur van dit jaar ligt dus zeer dicht bij de gemiddelde temperatuur van de warme periode die wij reeds sinds 20 jaar kennen.
Tabel 1. Definitie van de abnormaliteitgraad van een klimatologische parameter, uitgedrukt in gemiddelde terugkeerperioden.
Afkorting | Graad van abnormaliteit | Fenomeen bereikt of overtroffen gemiddeld één keer om de |
n | normaal | - |
a | abnormaal | 6 jaar |
za | zéér abnormaal | 10 jaar |
u | uitzonderlijk | 30 jaar |
zu | zéér uitzonderlijk | 100 jaar |
In 2008 kunnen bijna alle waarden van de parameters niet verbonden aan de temperaturen als “normaal” worden gekwalificeerd (zie tabel 1 en 2). Met 861,5 mm ligt het neerslagtotaal iets hoger dan normaal. De zonneschijnduur bedroeg 1448,7 h en vertoont een klein tekort tegenover de normale waarde. Enkel de relatieve luchtvochtigheid en de gemiddelde windsnelheid waren zéér uitzonderlijk. Merk ook op dat de gemiddelde windsnelheid abnormaal laag was, maar toch iets hoger dan deze van de vorige jaren.
Tabel 2. Waarden van het jaar 2008 en normale waarden * voor verschillende meteorologische parameters te Ukkel. De kolom "Statistische karakteristieken" geeft de graad van abnormaliteit aan van de parameter in 2008 uitgedrukt in terugkeerperiodes (zie tabel 1).
Parameter | 2008 | Normalen | Statistische karakteristieken |
---|---|---|---|
Luchtdruk (herleid tot zeeniveau) (hPa) | 1015,4 | 1015,7 | n |
Gemiddelde windsnelheid (m/s) | 3,4 | 3,7 | za |
Zonneschijnduur (h) | 1449 | 1554 | n |
Gemiddelde temperatuur (°C) | 10,9 | 9,7 | za |
Gemiddelde maximumtemperatuur (°C) | 14,6 | 13,8 | n |
Gemiddelde minimumtemperatuur (°C) | 7,2 | 6,7 | n |
Absolute maximumtemperatuur (°C) | 31,0 | 31,7 | n |
Absolute minimumtemperatuur (°C) | -6,1 | -8,9 | n |
Aantal vorstdagen (min < 0°C) | 37 | 47 | n |
Aantal winterse dagen (max < 0°C) | 0 | 8 | zu |
Aantal zomerse dagen(max >= 25 °C) | 25 | 25 | n |
Aantal hittedagen (max >= 30°C) | 1 | 3 | n |
Gemiddelde relatieve luchtvochtigheid (%) | 77 | 81 | za |
Gemiddelde dampdruk (hPa) | 10,1 | 10,3 | n |
Neerslagtotaal (mm) | 861,5 | 804,8 | n |
Aantal dagen met meetbare neerslag (<= 0,1 mm) | 209 | 207 | n |
Aantal onweersdagen in het land ** | 95 | 94 | n |
*De normalen en de statistieke karakteristieken werden berekend voor de periode 1901 -2000, behalve voor de uiterste temperaturen (maximalen en minimalen) en de parameters afgeleid van deze temperaturen (absolute waarden en aantal dagen) waar de referentieperiode 1968 – 2000 is (begin waarnemingen in gesloten hut)
** Vanaf het jaar 2008 zal het normaal aantal onweersdagen in ons land berekend worden gebaseerd op de metingen uitgevoerd van de atmosferische elektriciteitdoor het systeem SAFIR.
De winter 2008 (december 2007, januari 2008 en februari 2008, zie figuur 2) was zéér abnormaal warm, hoofdzakelijk te wijten aan uitzonderlijk zachte januarimaand, met een gemiddelde temperatuur van 6,5°C, alsook een zéér abnormaal warme februarimaand. De winter was eveneens opvallend door zijn hoge zonneschijnduur die 237,7 h bedroeg terwijl de normale waarde slechts 170,5h bedraagt, dit teveel was zéér abnormaal. Het neerslagtotaal was normaal, zowel de hoeveelheid als het aantal dagen: in totaal werd 195,3 mm gemeten op 53 neerslagdagen, de normaalwaarden zijn 202,1 mm op 55 dagen.
De milde temperaturen hielden aan tijdens de lente ( maart tot mei, zie figuur 3). Het was de recordtemperatuur van de meimaand die aan de basis lag van de zéér abnormaal hoge lentetemperatuur: deze bereikte 10,7 °C terwijl de normale waarde 9,5°C bedraagt. De neerslaghoeveelheden tijdens de lente waren eveneens abnormaal hoog: het neerslagtotaal bereikte 240,2 mm, de normale waarde is 196,2 mm. Deze hoeveelheid werd op een normaal aantal dagen gemeten: 49 dagen terwijl de normale waarde 53 is. Met 434,4h zonneschijn stelden wij een tekort aan zonneschijn vast. Gemiddeld registreert men 450,7 h zonneschijn tijdens dit seizoen.
De zomer (juni tot augustus, zie figuur 4) vertoonde geen enkele anomalie wat de klimatologische parameters betreft. Zelfs de te lage zonneschijnduur met 504,5 h (normaal 567,9h) is op het nippertje “normaal”: we hadden nog 2,5 h minder zonneschijn nodig opdat deze waarde abnormaal laag zou zijn. Het was vooral de augustusmaand die aan de basis van dit tekort lag terwijl de zonneschijn tijdens juni en juli eveneens te laag was. De neerslaghoeveelheden en het aantal neerslagdagen waren te hoog, hoewel binnen de grenzen van het normale, met respectievelijk 261,1 mm neerslag in 56 dagen, terwijl de normale waarde 210,4 mm op 46 dagen bedraagt.
Met 17,2°C was de gemiddelde temperatuur 0,2°C hoger dan het seizoensgemiddelde.
De herfst (september tot november, zie figuur 5) was eveneens klimatologisch relatief normaal. Niettegenstaande een tekort aan zonneschijn tijdens de maand november was het aantal uren zonneschijn globaal hoger dan normaal zonder echter abnormaal te zijn. Opmerkelijk was de frequentie van het aantal neerslagdagen tijdens november: de waarde bedroeg 26 dagen en is een uitzonderlijk hoge waarde.
Voor Ukkel geven de curven in het roze op de figuren 6 tot 9 respectievelijk de maandelijkse waarden in 2008 van de gemiddelde temperatuur, de zonneschijnduur, het neerslagtotaal en het aantal neerslagdagen. De figuren tonen eveneens de normale maandwaarden (curven in het rood), alsook de uiterste maandelijkse waarden waargenomen te Brussel-Ukkel sinds het begin van de meting van elke parameter (1833 voor de temperatuur en de neerslag en 1887 voor de zonneschijnduur).
Als besluit kunnen we onthouden dat de relatief hoge gemiddelde temperatuur waargenomen in 2008 te wijten was aan een abnormaal warme winter en een abnormaal warme lente. Vervolgens, als gevolg van de normale waarden van de herfst en zomertemperaturen was de waarde van 2008 veel lager dan deze van 2007 en 2006. De zachte maanden januari en februari, alsook een normale decembermaand verklaren het feit dat er geen enkele winterse dag was in 2008. Verder vermelden wij nog dat de gemiddelde windsnelheid zéér abnormaal laag, hoewel minder opvallend dan tijdens de laatste jaren en dat de gemiddelde relatieve luchtvochtigheid eveneens zéér abnormaal laag was.