Over het KMI

Bliksemdetectiesysteem BELLS

Het huidig bliksemdetectiesysteem BELLS

Het KMI beschikt over een eigen bliksemdetectiesysteem genaamd BELLS (Belgian Lightning Location System), waarmee bliksemontladingen in real-time boven België in kaart worden gebracht. Dit netwerk werd opgericht in 1992 en is recent vernieuwd zowel op vlak van type sensoren alsook de verwerkingssoftware. De bliksemsensoren staan verspreid opgesteld in België en registreren de elektromagnetische pulsen die door bliksemontladingen worden uitgezonden. De sensoren nemen zowel blikseminslagen naar de grond alsook de vaker voorkomende ontladingen in de wolken waar. Door het combineren van de gegevens die iedere sensor doorstuurt naar de centrale computer te Ukkel, kan o.a. de juiste locatie, tijdstip, type en stroomsterkte van iedere bliksemontlading bepaald worden.

BELLS kan meer dan 95% van de blikseminslagen detecteren.  Hiermee behoort BELLS tot één van de beste bliksemdetectienetwerken in Europa!
 
Het KMI verstrekt naast algemene ook specifieke informatie over de bliksemactiviteit in België.
De huidige sensorconfiguratie van BELLS. In blauw de sensoren van het KMI, en in oranje de sensoren behorende tot naburige partners.
Voorbeeld van de visualisatie van de blikseminslagen.

Om de exacte locatie van de bliksemontladingen te bepalen wordt gebruik gemaakt van meerdere bliksemsensoren. Er wordt zowel gebruik gemaakt van sensoren in België, maar ook van data afkomstig van sensoren in onze naburige landen. Onze sensoren zijn namelijk opgenomen in een ruimer netwerk, het European Cooperation for Lightning Detection network (EUCLID) waardoor uitwisseling van de data tussen de aangesloten landen vlot verloopt. Elk van deze antennes detecteert de ontlading, maar telkens op een iets ander tijdstip naarmate hun respectievelijke afstand tot de ontlading. Gebruikmakend van deze minieme verschillen in aankomsttijd, ook wel "time-of-arrival" genoemd, wordt de locatie van iedere bliksemontlading bepaald aan de hand van een hiervoor specifiek toegepast algoritme. BELLS detecteert bliksemontladingen met een geografische nauwkeurigheid van enkele honderden meters.

De laatst geplaatste sensor te Riemst, operationeel sinds 1 september 2017.
De sensor in Koksijde.

Geschiedenis

Het KMI nam in augustus 1992 het SAFIR netwerk in gebruik, genoemd naar de toenmalige gebruikte type sensoren. Net zoals een radiozender zendt een bliksemontlading ook elektromagnetische golven uit, maar dan wel in een zeer breed frequentiespectrum. SAFIR was in staat deze uitgezonden golven te onderscheiden van andere radiogolven en daarmee in reële tijd zowel bliksemontladingen binnen of tussen de wolken alsook tussen de wolken en de aarde te lokaliseren. Omdat onweer vaak begint met wolkontladingen, kan onweer dus vanaf het prille begin opgespoord worden. KMI's huidige bliksemdetectiesysteem genaamd BELLS (Belgian Lightning Location System) maakt niet langer gebruik van de eerder genoemde SAFIR sensoren, maar van zogenaamde LS7002 sensoren. 

Cookies opgeslagen