Deze maand gaat het nieuwe Europese project PITHIA-NRF (Plasmasphere Ionosphere Thermosphere Integrated Research Environment and Access services: a Network of Research Facilities) van start, met het KMI als één van de partners. Dit project maakt deel uit van het Horizon 2020 programma van de Europese Commissie.
Het doel is om de integratie en samenwerking te verbeteren tussen de bestaande observatoria, wetenschappers en voorspellers in Europa met betrekking tot het zogenaamde “ruimteweer”. Hiermee wordt bedoeld de toestand van ruimte in de nabije omgeving van de aarde, met name de ionosfeer, thermosfeer en plasmasfeer. Dit ruimteweer heeft een directe impact op bijvoorbeeld radiocommunicatie, GPS-navigatie en vele andere technologieën waar we in ons dagelijks leven op rekenen, en is daarom steeds meer het onderwerp van onderzoeksprojecten. Uitgebreide observatie-infrastructuur bestaat reeds in Europa om het ruimteweer op te volgen, met netwerken van ionosondes, GNSS en VLF ontvangers, de EISCAT en LOFAR installaties...
In dit project zullen de verschillende datasets, afkomstig van deze uiteenlopende waarnemingen, worden samengebracht en op een gestructureerde en gestandaardiseerde manier ter beschikking worden gesteld van onderzoekers. Daarnaast zullen ook trainingen en workshops georganiseerd worden om de gespecialiseerde kennis die nu vaak bij slechts enkele specialisten berust optimaal te valoriseren.
Het KMI te Dourbes heeft een lange traditie in de studie van het ruimteweer en de ontwikkeling van ruimteweermodellen, zowel voor wetenschappelijk gebruik als voor meer toegepaste doeleinden, en is daarom een logische partner in dit project.
Het PITHIA project brengt in totaal drieëntwintig partners samen—universiteiten, onderzoeksinstellingen en bedrijven uit de private sector—uit dertien verschillende landen: België, Bulgarije, Duitsland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Italië, Nederland, Polen, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk en Zweden. De Belgische traditie in dit onderzoeksdomein weerspiegelt zich in vier Belgische partners in het project: met het KMI, de Sterrenwacht en het BIRA zijn de drie instituten van de Space Pole allen vertegenwoordigd, en ook de KU Leuven maakt deel uit van het consortium.
Het project wordt door de Europese Commissie gefinancierd over een periode van vier jaar, tot het voorjaar van 2025. Verdere informatie over PITHIA kan gevonden worden op de (Engelstalige) website van het project: www.pithia-nrf.eu/